‘Tijd vormt de basis voor elke relatie’ schreef de Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans ooit. Of dat nou een relatie is met anderen of de relatie met jezelf. Iets waar je letterlijk de tijd voor moet nemen. Tijd die er soms steeds minder lijkt te zijn.

Alles moet snel en het liefst nog sneller dan de vorige keer. Er lijkt een soort misplaatst ideaal te zijn ontstaan voor alles dat leidt tot snelle oplossingen. Een belangrijke motivator daarachter is natuurlijk geld. Want zoals ons allen is ingegeven, met name door de mensen uit de babyboom generatie, is dat tijd geld is dat niet verspilt mag worden.

Wanneer het gaat om de verkoop van producten of goederen dan is de som al snel; tijd = geld. Deze manier van denken is compleet doorgeschoten en zelfs als normaal beschouwd wanneer het gaat om mensen. Je ziet dit vooral terug in het onderwijs, de zorg en dienstverlening, maar ook andere beroepsgroepen moeten er al lange tijd aan geloven. In weinig tijd moeten er grootse prestaties worden geleverd, want tijd is geld. Een leerling moet zijn studie hebben gehaald binnen de tijd anders moet hij betalen. Een hulpverlener moet in dezelfde tijd al zijn cliënten hebben gezien en een 10 tal formulieren hebben ingevuld in verband met geld. Koeriersdiensten rijden af en aan om dat ene pakketje vandaag nog bij je te bezorgen. Snel, sneller, snelst en opschieten! Anders kost het de BV Nederland te veel. Want alsof je al niet genoeg aan het rennen was, vliegen de statistieken om je oren om aan te geven hoeveel geld je wel niet gekost hebt door; je ziekte, je te lange pauzes en je gebrek om snel door te groeien of je aan te kunnen passen. Natuurlijk wordt dit alles bekrachtigd door woorden als verdiencapaciteit en ‘kennis is kunde is kassa gedachten’ die tot ver in de politiek gepromoot worden. Ironisch genoeg zijn dat juist de mensen die destijds voor het overgrote deel veel tijd kregen om hun studie af te kunnen ronden en niet aan allerlei extra eisen hoefde te voldoen.

Deze manier van denken draagt bij aan een grote paradox, namelijk alles moet sneller om efficiënter te zijn en meer geld te verdienen. Met als gevolg dat er steeds meer mensen zijn die het niet bij kunnen houden en het juist inefficiënt wordt en alleen maar meer geld kost. Het is allang niet meer zo dat alleen oudere werknemers de snelle veranderingen niet meer bij kunnen benen. Steeds meer mensen tussen de 20 en de 30 komen in een burn out terecht. Maar liefst 52 procent van het werkverzuim van jongeren komt door te veel stress! Zij zijn immers extra gevoelig voor het leveren van prestaties en hebben eerder de neiging zich te ‘moeten’ bewijzen.  Aan deze trend lijkt voorlopig ook nog geen einde te komen, integendeel. En om te voorkomen dat deze groep nog vaker thuis blijft, doen we meer van hetzelfde. Ze moeten cursussen gaan volgen om te voorkomen dat ze weer uitvallen en dus geld kosten. Opnieuw worden er eisen gesteld. Toch hebben dergelijke cursussen alleen zin als daarbij een draagvlak is over de hele organisatie. Als de verantwoordelijkheid enkel bij het individu wordt gelegd is de kans groot dat hij of zij weer uitvalt en dus alsnog geld kost.

Op zo’n manier kijken naar werknemers of mensen in het algemeen, is mensen zien als producten. Producten die net zolang meegaan zolang ze nog geld opleveren, anders raken ze afgeschreven en kost het teveel. Maar mensen zijn geen producten en zullen dat ook nooit worden. Daar zijn we te bijzonder voor en gelukkig maar. In mensen kun je dan ook veel beter tijd investeren. Tijd in de relatie en tijd voor de mens in relatie tot zichzelf. Het is juist niet nog harder gaan rennen, maar de momenten om even tot bezinning te komen die voor nieuwe creatieve oplossingen zorgen en meer werkplezier opleveren. Ook voor die oplossingen mag best even wat tijd genomen worden. Dat zal soms even wennen zijn, omdat we onszelf hebben aangeleerd juist harder te gaan rennen om tot een oplossing te komen. Om er dan later achter te komen dat het misschien toch niet zo’n hele goede oplossing was. De snelste oplossing is dan ook meestal niet de beste oplossing. Op korte termijn kan het misschien werken, op de lange termijn zitten we zoals we er nu bij zitten. Steeds meer mensen met een burn out, overprikkeld van de stress en bang om niet bij te kunnen blijven.

Net zoals het menselijk lichaam de tijd nodig heeft om te herstellen van inspanning, zo is dat ook met organisaties. Er is weinig oog voor hersteltijd na inspanning. Door te blijven rennen krijg je geen tijd om te herstellen en raak je langzaam ziek van binnen. Tijd is geld zou dan juist moeten worden; tijd is investeren in jezelf en de mensen om je heen.

 

Vincent van der Waal

www.devrijgever.nl